GES KURULACAK ALANDA KEŞİF, KEŞFİN ÖNEMİ VE KEŞİFTE YAPILAN İŞLER
Güneş enerjisi santrallerin kurulum süreci müşteri adayına teklif sunulmadan önce gerçekleştirilen keşif ile başlar. GES projesinin ileri aşamalarında daha detaylı keşifler yapılsa da ilk keşifte elde edilen veriler solar enerji kurulum projesinin kaderine etki eder. Bu bakımdan bir GES projesi için teklif aşamasında organize edilen keşif çok önemlidir.
Önce söz konusu yapının ya da arazinin bir Güneş enerjisi Santrali kurmaya uygun olup olmadığı tespit edilmelidir. En baştan ayrıntılı bir inceleme yapmak, teklif oluştururken planlama hataları ve hatalı hesaplamalar olmasını önler. Güneş Enerji Sistemine çatınızın uygunluğunu görmek ve potansiyelini anlamak için çatıda keşif yapılır.
Güneş Enerji Sistemi’nde keşif; yerleşim-teklif, projelendirme ve kurulum aşamalarının daha doğru ve uygulanabilir olması açısından çok önemlidir. Keşifte çıkan sonuçlara göre sistem tasarımı, yerleşim planı ve üretim analizleri ile sistem maliyetinin oluşturulması amaçlanır. Keşifte yerinde görülen ve edinilen bilgiler çok önemlidir. Keşif aşaması GES kurulacak alanı yakından görüp santralin en baştan düzgün, uygulanabilir ve bir bütün içerisinde kurulmasına yardımcı olur.
GES kurulumu yapılacak yapının keşfinde ilk olarak tesisin statik ve elektriksel olarak altyapısı incelenir. Keşifte ölçüm için şerit metre, yön bilgisi için pusula, detaylı fotoğraf/video çekimi için drone kullanılır.
Keşife gitmeden önce ofiste ön hazırlıkların yapılması çok önemlidir. Çünkü keşif açık havada ve çoğunlukla çatıda kızgın güneşin altında gerçekleştirilir. Hazırlıksız gidilen bir keşifte bu ortamda yanlış sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu da projenin gidişatı olumsuz bir şekilde etkileyebilir.
Öncelikle uydu haritalarından binanın ön incelemesi yapılmalıdır. İnverter yerinin detaylı olarak belirlenip işaretlenmesi ve çatının daha net incelenmesi için binanın Earth görüntüsü hazırlanarak keşif dosyasının içine koyulur. Keşif rapor şablonunun da aşağıda tek tek anlattığımız veriyi çatı ortamında rahat bir şekilde kaydetmeye uygun yapıda önceden hazırlanmış olması gerekir.
Solar enerji kurulumu yapılacak tesisin keşifte statik olarak incelenmesi aşamasında aşağıdaki bilgilere bakılır:
- Çatı ölçüleri en boy olarak ölçülür.
- Çatı kaplaması detaylı bir şekilde incelenir ve (kullanılacak konstrüksiyon açısından önemlidir) ölçülür.
- Çatıda bulunan baca en-boy-yükseklik olarak ölçülür. (yaptığı gölge yerleşim ve verimlilik açısından önemlidir).
- Çatıda bulunan ışıklandırma ve havalandırma boşluklarının ölçümü yapılır.
- Çatıda bulunan parapetin yüksekliği ölçülür. (yaptığı gölge GES verimliliği açısından önemlidir).
- Çatıda bulunan menholler ve mahya tepelerinin ölçüsü alınır.
Çatı kaplaması ve çatının taşıyıcısı statik olarak ve projelendirme aşaması için önem arz etmektedir. Çatı kaplaması olarak; sandviç panel, membran, trapez saç vb. kullanılır. Taşıyıcı sistem olarak ise çelik, betonarme vb. sistemler kullanılır.
Sahamız genel olarak ortalama seviyeden daha fazla rüzgâr alan bir bölgeyse keşif raporuna eklenmelidir. (Kullanılacak olan panel tutucularının daha detaylı belirlenmesi açsından önemlidir).
GES kurulumu yapılacak tesisin keşifte elektriksel olarak incelenmesi aşamasında aşağıdaki bilgilere bakılır:
- Trafo Tipi : Direk tipi, özel trafo veya elektrik dağıtım şirketi trafosu olabilir.
- Trafo Gücü : Trafonun kaç VA gücünde olduğuna bakılır. Güneş Enerjisi Sistem tasarımı açısından trafo yetersiz kalması durumunda yatırımcıdan trafo yükseltmeyi düşünüp düşünmediği öğrenilip keşif raporuna eklenmelidir.
- Ana Şalter Değeri : Sistemin ana dağıtım şalter değerine bakılır. Ges kurulum aşamasında bağlantı sistemi açısından önemlidir. Ana şalterden ayrılan yardımcı şalterinde değeri sistemimize uygunsa onlar da rapora eklenmelidir.
- Bakır Bara Kesiti : Kullanılacak olan kablonun belirlenmesi ve en optimum sistem tasarımı için panoda bağlanacağımız bakır bara kesiti(en-boy) incelenip rapora eklenmelidir.
- GES Pano ve İnverterlerin firma panosu arası kesiti : Kullanılacak olan AC Kablonun mesafesi ve maliyeti açısından bu detaya da bakılmalıdır.
Solar kurulumda kullanılan inverterlerin yerinin belirlenmesi de keşifte yapılan en önemli işlerden bir tanesidir. Uygulanabilirlik açısından inverterlerimizin hem bağlanacağımız panoya yakın olması hem de tesisin kuzeye bakan tarafında (verimlilik ve ısınma dolayısıyla) olması önemlidir.
Sistemimizde jeneratör varsa jeneratör trip kontağı (olası şebeke kesintisinde jeneratör devreye girmesi için kullanılan kontaktör) için detaylar incelenip keşif raporuna eklenmelidir.
Keşif tamamlandıktan sonra keşif raporu proje mühendislerine iletilir ve yerleşim/teklif sürecine geçilir. Bu süreç de sorunsuz ilerlerse kurulum aşamasına geçilir.
GES kurulumu yapılacak alanda keşif yapacak ekibin İş Sağlığı ve Güvenliği kurallarını çok iyi biliyor ve uyguluyor olması gerekir. Keşif ekibinin periyodik olarak Yüksekte Çalışma konusu da dahil olmak üzere İSG eğitimleri almaları gerekir. GES saha keşfi yapacak ekip elemanlarının yüksekte çalışmaya engel bir rahatsızlığının bulunmaması gerekir. GES kurulumu yapmayı düşünen ve tesisinde bir EPC firmasına keşif yaptırmak isteyen yatırımcıların da bu kuralların uygulanması konusunda ısrarcı olmalılardır. Güneş Enerjisi Santral kurulumunda hatalı hesaplar yüzünden sorun yaşamak istemiyorsanız alanında uzman bir EPC firması ile çalışmanız önem arz etmektedir. 2007 yılından beri Almanya’da, 2013 yılından beri Türkiye’de gösterdiğimiz faaliyetler ile kazandığımız deneyimler tek işimiz olan Güneş Enerjisinde bize gerekli yetkinlikleri kazandırmıştır.